Heimola

Text from Machine Times

Reindeer in the snow. On a computer screen. In four rows of four, sixteen different images next to and under each other. Fifteen of the deer are standing still, while one is moving frantically. You approach the screen: the moving reindeer freezes, the other fifteen go wild. The effect: emotion, bewilderment. A primeval experience surfaces as soon as the reindeer start trotting. You take one step back and the animals freeze again, except for the one that stood motionless, which now bursts into frantic movement. The effect this time: being touched by timelessness, dismay, sadness at purity. The idea that the world could be stopped is existential poison; the Fates lay down their spools and sing; the song of the Sirens resounds. Leo Anemaet's music, which accompanies the piece, reinforces the effect of the change.

Heimola is an interactive installation of hypnotizing simplicity and beauty. It is nothing but an interface between the machine times of photo and film. A photograph is the technical bearer of an illusion of immortality: our capacity to step out of the pace of time through an image and to preserve "the now" for once and forever. Our consciousness does not know its own death. But as soon as the photograph turns out to be a part of a film, this consciousness is reversed: time progresses inescapably, lightning-fast even. Film is the technological bearer of our illusion of transitoriness. Everything is headed for death.

In the installation we, the spectators, are the ones who put time in motion or make it stop. We are the ones responsible for the death of the reindeer. Mari Soppela tells us that every year in her native Finland, the free-roaming herds of reindeer in the north are rounded up in a corral, or "erotus", as the Laplanders call it. Here, the ones that will be slaughtered are selected. The reindeer know this: for them the erotus is the place of death. To us westerners, Soppela's installation is that place. By killing the reindeer, we become aware of what awaits us when our film becomes a photograph, our photograph a film. Human consciousness is being aware of our own mortality, of the mortality of everything on this earth. Including the most beautiful thing of all: reindeer in the snow.

Dutch text / Nederlands

Rendieren in de sneeuw. Op een computerscherm. In vier rijen van vier - zestien verschillende beelden naast, onder elkaar. Vijftien ervan staan stil, een is in razende beweging. Dan nader je het scherm: het ene bewegende rendier verstijft, de vijftien stilstaande gaan als gekken tekeer. Effect: ontroering, onthutstheid, een oerervaring duikt op zodra de rendieren draven. Je doet een stap naar achter, en daar verstijven de dieren weer, behalve de ene die stilstond, die barst los in een razendsnelle beweging. Effect ditmaal: aanraking door het tijdloze, verslagenheid, treurnis om zuiverheid. Het idee dat de wereld kan worden stopgezet is existentieel gif, de schikgodinnen leggen hun spoel neer en zingen, de sirenenzang klinkt. De begeleidende muziek van Leo Anemaet versterkt het effect van de omslag.

Heimola is een interactieve installatie van een hypnotiserende eenvoud en schoonheid. Het is niet meer dan een interface tussen de machinetijden van foto en film. Een foto is de technische drager van een onsterfelijkheidsillusie: ons vermogen om via een beeld uit de gang van de tijd te stappen en het nu te behouden voor eens en altijd. Ons bewustzijn kent de eigen dood niet. Maar zodra de foto deel blijkt van een film slaat dit bewustzijn om: de tijd gaat onontkoombaar verder, razendsnel zelfs. Film is de technische drager van onze vergankelijkheidsillusie. Alles koerst af op de dood.

In de installatie zijn wij, toeschouwers, degenen die de tijd in beweging zetten of stilhouden. Wij zijn verantwoordelijk voor de dood van de rendieren. Mari Soppela vertelt: elk najaar worden de loslopende kuddes van rendieren in het hoge noorden van Finland, haar geboorteland, samengedreven in een kraal, een `erotus' zoals het Lapse woord luidt. Daar worden de dieren geselecteerd die geslacht zullen worden. De rendieren weten dat: voor hen is de erotus de plek van de dood. Voor ons, westerlingen, is Soppela's installatie die plek. Door de rendieren te doden, weten ook wij wat ons te wachten staat als onze film een foto wordt, en onze foto films. Menselijk bewustzijn is bewustzijn van de eigen sterfelijkheid, van de sterfelijkheid van alles op aarde. Inclusief het allermooiste: rendieren in de sneeuw.